Paul Cézanne

The Card Players 1890 - 1892

Tác phẩm thuộc loạt tranh The Card Players mà Cézanne thực hiện trong khoảng thập niên 1890. Đây là giai đoạn ông chuyển mình từ ấn tượng sang một phong cách riêng biệt, được xem là tiền đề cho trường phái lập thể sau này. Cézanne không quan tâm đến việc tái hiện thực tế một cách trực tiếp, mà chú trọng kết cấu hình học, khối màu, và cấu trúc không gian.

Những người chơi bài không có biểu cảm rõ ràng, dường như mải mê với trò chơi trong một thế giới nội tâm khép kín. Họ hiện lên như những hình tượng bất động, không có tương tác rõ ràng, phản ánh sự đơn độc và trầm tư - điều này khiến bức tranh mang tính triết lý hơn là tường thuật. Cézanne không miêu tả cuộc sống xã hội sôi động, mà đi sâu vào chiêm nghiệm về sự tồn tại và tĩnh lặng của đời sống thường ngày.

Đây không chỉ là một cảnh sinh hoạt nông thôn đơn giản mà là sự cách tân trong nghệ thuật tạo hình.

Bức tranh gợi một cảm giác "đóng khung thời gian", như thể thời gian ngưng đọng lại ở khoảnh khắc ấy - điều hiếm thấy trong hội họa thế kỷ 19.

Forest - 1890 

Cézanne dành phần lớn cuộc đời mình để vẽ những cảnh quan thiên nhiên ở quê nhà Aix-en-Provence, miền Nam nước Pháp. Trong loạt tranh về rừng, ông không đơn thuần ghi lại thiên nhiên, mà tìm cách "tổ chức" thiên nhiên lại theo một trật tự thị giác có cấu trúc hình học.

Forest không chỉ là một cảnh rừng, mà là cách Cézanne cảm nhận và kiến tạo không gian qua thị giác, như thể ông đang khám phá cách mà các khối, màu và ánh sáng tương tác với nhau.

Forest không phải là một khung cảnh thơ mộng, lãng mạn như tranh của các họa sĩ Barbizon. Nó khô khan, nặng nề, thậm chí có phần khó tiếp cận. Nhưng chính điều đó cho thấy Cézanne không miêu tả thiên nhiên để người xem dễ chịu, mà ép họ suy nghĩ và cảm nhận cấu trúc thế giới qua thị giác.

Tác phẩm này ảnh hưởng sâu sắc đến các trào lưu hiện đại như Lập thể, Biểu hiện và Trừu tượng.

Woman in a Green Hat (Madame Cezanne) 1894 - 1895

Người phụ nữ trong tranh là vợ của Cézanne, nhưng điều đặc biệt là không có bất kỳ biểu hiện tình cảm rõ ràng nào.

Madame Cézanne được miêu tả với vẻ mặt lạnh lùng, bất động, gần như thiếu sức sống. Đây không phải là sự lạnh nhạt, mà là một sự trừu tượng hóa con người, coi họ như một đối tượng thị giác, chứ không phải cá thể tâm lý. Cézanne không tìm cách truyền tải cảm xúc cá nhân, mà tìm kiếm sự khách quan hóa trong hình thể và không gian.

Cézanne chứng minh rằng chân dung không cần biểu cảm, cũng không cần tả thực, mà vẫn có thể mang chiều sâu tư tưởng và thẩm mỹ.

Woman in a Green Hat không phải là một bức chân dung để gây thiện cảm, mà là một tuyên ngôn thẩm mỹ: Con người không chỉ là cảm xúc và cá tính, mà còn là một đối tượng hình học nằm trong trật tự thị giác của thế giới. Cézanne đã dọn đường cho Picasso, Matisse và nhiều nghệ sĩ hiện đại khác bằng cách này.